Do Selby docieram w okolicach godziny 10, w środę 08/02/23r. Jest to 2 przystanek na mojej trasie.
Opactwo benedyktyńskie w Selby zostało ufundowane w 1069 r. przez Wilhelma Zdobywcę. Zostało ono dedykowane Jezusowi Chrystusowi, Najświętszej Maryi Pannie oraz św. Germain'owi z Auxerre. Jest ono jednym z najlepiej zachowanych przykładów ukazujących rozwój i tranzycję stylów, od romańskiego do w pełni rozwiniętego gotyku. Kościół ten przetrwał również nienaruszony rewolucję roku 1536 - nakaz Henryka VIII o likwidacji i przejęciu wszystkich posiadłości kościelnych.
Na przestrzeni wieków - od 1069 r. do 1536 r. opactwem zarządzało 34-35 opatów.
Św. German, biskup Auxerre. Urodził się około r. 378 w tym mieście. Po studiach sztuk wyzwolonych, które odbył prawdopodobnie w Autun, udał się do Rzymu, aby tam przygotować się do zawodu adwokata. Tam też zawarł związek małżeński z przedstawicielką znakomitego rodu. Był już wysokim urzędnikiem cesarskim, gdy nieoczekiwanie obrano go (418) biskupem rodzinnego miasta. Ujawnił wówczas wielkie zalety umysłu i serca. Bronił swych wiernych przed uciskiem fiskalnym, pertraktował z najeźdźcami, by ocalić kraj przed pożogą wojenną, budował kościoły, przyczyniał się do rozkrzewiania życia cenobitycznego w Galii.
Jako legat Celestyna I jeździł także do Brytanii, gdzie zwalczał pelagianizm. W r. 430 dzięki niemu Brytowie odnieśli podobno zwycięstwo nad Piktami i Sasami. On też miał udzielić sakry biskupiej św. Patrykowi. W r. 448 wybrał się na dwór do Rawenny, aby bronić interesów Galii, zagrożonych przez politykę Aecjusza. Tam 31 lipca tego roku zmarł. Ciało Germana wśród oznak czci sprowadzono do Auxerre, gdzie też czczą po dziś dzień.
Jednym z najważniejszych, definiujących status momentów w historii opactwa było nadanie opatowi mitry - jednego z symboli biskupich. Honor ten został przyznany opactwu dnia 31 maja 1256 r. sprawiając, że urząd opata w Selby stał się bardziej prestiżowym i pożądanym w całej Anglii. Przywilej ten, przyznany wiekuiście, opactwo zachowało do czasu rozwiązania zakonów w 1536r.
Pierwszym przykładem przyznania mitry opatowi zakonnemu na wyspach była bulla papieża Aleksandra II z 1063 pozwalająca na używanie mitry Egelsinusowi, przełożonemu opactwa św. Augustyna w Canterbury.
W okolicach roku 1340 świątynię dotknął pożar, najbardziej niszcząc kapitularz, dormitorium oraz skarbiec. Mnisi rozpoczęli odbudowę i mniej więcej w 1346r. budynek wrócił do dawnej świetności wzbogacony o instalacje okien w południowej i północnej części nawy głównej. To z tego okresu również pochodzi drewniany chór prezbiterium.
Poniższe główne okno północne zostało wybudowane i wstawione w 1465r. wraz z głównym oknem zachodnim.
XIVw. główne okno wschodnie przedstawia drzewo Jessego i jest uznawane za one jeden z najlepszych przykładów gotyku płomienistego w Wielkiej Brytanii (gotyk stosujący krzywoliniowy maswerk listwowy, nazywany we Francji Flamboyant, w Anglii zaś Decorated curvelinear).
Gotyk miał tylko dwie cechy występujące powszechnie: ostrołukowy system konstrukcyjny i maswerk. Cała reszta to cechy różnicujące gotyk pod względem planu, bryły, zastosowania i rozmieszczenia wież, struktury fasad, rozwiązania portalu, zastosowania i rozmieszczenia rzeźby architektonicznej i detalu. Te cechy różnicujące nie występują wprawdzie we wszystkich budowlach gotyckich, ale nie występują również poza stylem gotyckim, a więc nie ma ich ani w budowlach romańskich ani w budowlach renesansowych.
Na gotycki idiom składają się więc (1) cechy, które pozwalają identyfikować budowlę z epoką, oraz (2) cechy, które wskazują na jego odmianę regionalną oraz na fazę rozwoju stylu.
(1)
system konstrukcyjny: ostrołuk, sklepienie żebrowe, podpora punktowa - filar wiązkowy i kolumna z głowicą, maswerk: kamieniarska oprawa otworów i technika dekoracyjna,
(2)
łękowy system przyporowy, plan, bryła, wieże (iglicowe i wieże platformowe), lokalizacja wież (fasada, skrzyżowanie naw, transept), fasada (wieżowa, kurtynowa), portal rzeźbiarski z wimpergą i pinaklami, polichromowana rzeźba pełnopostaciowa, ornament, witraż.
Z Selby wyruszamy do pobliskiego Beverley. Do zobaczenia i usłyszenia w następnej relacji!
