RELACJA - Szlakiem angielskich katedr cz.7 - katedra w Ripon.

Witam wszystkich odwiedzających po prawie 1.5 rocznej przerwie :)
Szlak podejmujemy tym razem na wschodzie UK, dnia 08/02/23, a wszystkich tych, których ominęła poprzednia wycieczka odsyłamy do pierwszych 6 części serii z września AD 2021 :)

Część 1 - TUTAJ
Część 6 - TUTAJ

Mapa trasy 08/02 - 11/02.
Niebo rankiem przed wyruszeniem w trasę

Ostatni tydzień urlopu roku ubiegłego rozpoczynam wcześnie rano, w środę 8 lutego 2023. Po 1.5h drogi docieram do pierwszego przystanku na trasie - miejscowości Ripon w Yorkshire. Tutaj znajdziemy stare opactwo benedyktyńskie, założone przez św. Wilfrida, który swe studia rozpoczął w pobliskim, słynnym klasztorze na wyspie Holy Island - Lindisfarne - obok Canterbury, jednej z pierwszych kolebek chrześcijaństwa na Wyspach.

Katedra w Ripon od strony północnej, fot. Jakub Janik.
Katedra w Ripon od strony południowej, fot. Jakub Janik.

Głównymi źródłami obecnej wiedzy o życiu św. Wilfrida jest "Vita Sancti Wilfrithi", napisane przez Stefana z Ripon, benedyktyna, zaraz po śmierci jego opata - św. Wilfrida oraz prace znanego historyka św. Bedy Czcigodnego, takie jak "Historia ecclesiastica gentis Anglorum", który znał arcybiskupa Wilfrida osobiście.

St. Wilfrid - obrazek z internetu, alamy.com

W okolicach roku pańskiego 672 św. Wilfrid przy opactwie w Ripon, którego jest przełożonym, stawia kamienną bazylikę z podziemną kaplicą. Inspirację do tego czerpie z okresu swoich studiów w Rzymie. Ściąga on do pomocy mistrzów rzemieślniczych z kontynentu - z Francji oraz Włoch. Od tego momentu budowlę nie oszczędzają wichry czasu, ale podziemna kaplica w krypcie przetrwała wszystko zachowana perfekcyjnie aż do dnia dzisiejszego.

Ponad 1300-letnia kaplica w krypcie katedry w Ripon, źródło: riponcathedral.org.uk

W 948r. anglo-saksoński król Ædred Wielki próbuje odzyskać tereny Northumbrii ówcześnie znajdujące się pod władzą norweskich wikingów. W rezultacie jednej z bitew - oryginalna, pierwsza bazylika z VIIw. ulega kompletnemu zniszczeniu. Przetrwała jedynie w/w krypta. Kościół zostaje odbudowany przez abp Oda z Canterbury na początku X w. tylko po to by kilkadziesiąt lat później zostać ponownie zniszczonym w rezultacie kampanii wojennej Wilhelma Zdobywcy, mającej na celu utrwalenie jego pozycji jako władcy absolutnego królestwa Anglii.

Wilhelm cel swój osiąga, a pierwszy normański arcybiskup Yorku - Tomasz z Bayeux odbudowuje świątynię ok. 1080 r. a kolejny etap budowy finalizuje 100 lat później jego następca - abp Roger de Pont l’Évêque mając m.in. na celu promocję kultu świętego Wilfrida wśród pielgrzymów.  To wtedy powstaje północny transept, północno-zachodnie ściany wieży środkowej oraz niższe poziomy kapitularza. Wszystkie te elementy zostały dobrze zachowane do dnia dzisiejszego.

Katedra w Ripon od strony południowej, fot. Jakub Janik
Katedra w Ripon od strony południowej, fot. Jakub Janik

Kościół otrzymał miano kolegiaty już w X wieku. Był jedną z głównych świątyń diecezji York przez całe średniowiecze. Obecna odsłona jest czwartą i została wybudowana pomiędzy XIII i XVI w.

Katedra w Ripon od strony wschodniej, fot. Jakub Janik
Katedra w Ripon od strony wschodniej, fot. Jakub Janik

Ściana zachodnia katedry z dwoma charakterystycznymi wieżami oraz nawa główna ukończona została w 1233r. za abp Waltera de Grey'a. Jest to jeden z najlepiej zachowanych przykładów gotyku wczesno-angielskiego.

Katedra w Ripon od strony zachodniej, fot. Jakub Janik.
Główne wejście zachodnie katedry w Ripon, fot. Jakub Janik.
Ściana zachodnia katedry w Ripon, fot. Jakub Janik.
Nawa główna w kierunku wschodnim. Fot. Jakub Janik
Główne okno zachodnie. Fot. Jakub Janik.
Witraże okna zachodniego. Fot. Jakub Janik
Witraże okna zachodniego. Fot. Jakub Janik
Witraże okna zachodniego. Fot. Jakub Janik
Ściana południowa nawy głównej. Fot. Jakub Janik
Ekran oddzielający nawę główną od Sanktuarium. Fot. Jakub Janik 
Figury ekranu oddzielającego nawę główną od Sanktuarium. Fot. Jakub Janik
Figury ekranu oddzielającego nawę główną od Sanktuarium. Fot. Jakub Janik
Figury ekranu oddzielającego nawę główną od Sanktuarium. Fot. Jakub Janik
Sklepienie wieży transeptu katedry. Fot. Jakub Janik
Sklepienie wieży transeptu katedry. Fot. Jakub Janik
Sklepienie wieży transeptu katedry. Fot. Jakub Janik
Sklepienie wieży transeptu katedry. Fot. Jakub Janik
Widok z chóru w kierunku głównego ołtarza. Fot. Jakub Janik.
Widok z chóru w kierunku głównego ołtarza. Fot. Jakub Janik.
Widok w kierunku zachodnim - na chór. Fot. Jakub Janik

Stalle chóru powstały w latach 1489 i 1494.  

Misternie rzeźbione drewniane stalle chóru. Fot. Jakub Janik
Misternie rzeźbione drewniane stalle chóru. Fot. Jakub Janik
Sklepienie Sanktuarium. Fot. Jakub Janik
Sklepienie Sanktuarium. Fot. Jakub Janik
Sklepienie Sanktuarium. Fot. Jakub Janik
Ołtarz główny i Główne Okno Wschodnie. Fot. Jakub Janik.
Ołtarz główny i Główne Okno Wschodnie. Fot. Jakub Janik.
Witraże Okna Wschodniego. Fot. Jakub Janik.
Witraże Okna Wschodniego. Fot. Jakub Janik.
Witraże Okna Wschodniego. Fot. Jakub Janik.
Ołtarz główny i Główne Okno Wschodnie. Fot. Jakub Janik.
Ołtarz główny i Główne Okno Wschodnie. Fot. Jakub Janik.
Ołtarz główny - zdobienia. Fot. Jakub Janik.
Ołtarz główny - zdobienia. Fot. Jakub Janik.
Ołtarz główny - zdobienia. Fot. Jakub Janik.
Model katedry w Ripon. Fot. Jakub Janik

W następnej części - opactwo w Selby. Następny punkt na moim szlaku.

Pozdrawiam wszystkich :)