RELACJA - Szlakiem angielskich katedr cz.5 - zamek w Windsor oraz katedra w Gloucester.
02.09.21 opuszczam Londyn i zmierzam do kolejnej katedry na naszym szlaku - katedry w Gloucester, a że po drodze mamy miejscowość Windsor zatem wypada chociaż krótko o królewskiej posiadłości wspomnieć, zanim przejdziemy do następnej katedry, hm? 😏
Windsor Castle
Zamek zbudowany został w latach 1070–1086 przez znanego nam już z poprzedniej relacji (TUTAJ) Wilhelma I Zdobywcę, a następnie był rozbudowywany przez kolejnych władców: Edward III wzniósł tu w XIV wieku The Round Tower (Okrągła Wieża), a Edward IV w XV wieku rozpoczął przebudowę St George’s Chapel – kaplicy św. Jerzego, gdzie obecnie nadaje się, ciągle z zachowaniem średniowiecznego ceremoniału, order zakonu rycerskiego "The Most Noble Order of the Garter" (Trzecie w hierarchii odznaczenie brytyjskie. Wyższe miejsce zajmują jedynie Krzyż Wiktorii oraz Krzyż św. Jerzego).
W 1348 roku król Edward III założył dwie uczelnie: św. Szczepana w Westminster i św. Jerzego w Windsorze. Nowe kolegium w Windsorze zostało połączone z kaplicą św. Edwarda Wyznawcy, którą wzniósł Henryk III na początku XIII wieku. Kaplica została następnie ponownie poświęcona Najświętszej Maryi Pannie, Jerzemu Męczennikowi oraz Edwardowi Wyznawcy. Obecnie znana jest jednak z wezwania św. Jerzego - głównego patrona Anglii.
Kaplica św. Jerzego jest główną świątynią dla rycerskiego Zakonu Podwiązki (Most Noble Order of the Garter). Założony w 1348 r. jest jednym z trzech dawnych angielskich "orderów" i po dziś dzień najwyższym zakonem rycerskim w Wielkiej Brytanii. Spośród polskich monarchów członkostwo w nim otrzymali jedynie król Kazimierz IV Jagiellończyk (1450) i Henryk III Walezy (1575), już jako król Francji.
Order ustanowiony został w 1348 przez króla Anglii Edwarda III z dynastii Plantagenetów jako zakon rycerski dla 24 towarzyszy rycerskich (Knights Companions). Oprócz nich i samego króla do zakonu mogą należeć książęta krwi (jako Royal Knights Companions) i cudzoziemcy z tytułem Extra Knights lub Stranger Knights. Warunkiem członkostwa jest wyznawanie religii chrześcijańskiej, szlachectwo nie jest wymagane.
Jedna z legend o powstaniu Zakonu Podwiązki głosi, że w czasie balu dworskiego, na którym był obecny Edward III, jedna z dam (wymienia się hrabinę Salisbury) zgubiła ku uciesze zebranych podwiązkę. Król pochylił się, podniósł podwiązkę i zawiązał ją na własnej nodze i powiedział:
Honi soit qui mal y pense (Hańba temu, kto źle o tym myśli). Zrobię z niej najbardziej zaszczytną podwiązkę jaka kiedykolwiek istniała.
i ustanowił order Zakonu Podwiązki. Pierwsze zdanie wypowiedziane przez monarchę do dzisiaj stanowi dewizę zakonu.
Nadanie orderu oznacza osobiste szlachectwo z tytułem Sir, posiadacze mogą do swego nazwiska dodać litery K.G. (Knight of the Garter). Kobietom odznaczonym orderem przysługuje tytuł Lady of the Garter (L.G.). Flagi i tarcze herbowe rycerzy (które odznaczeni muszą sami opłacić) zawieszane są w kaplicy orderu, St. George’s Chapel w zamku Windsor. Świętem orderu jest 23 kwietnia, dzień świętego Jerzego. W tym dniu rycerze są zobowiązani przywdziać uroczysty strój oraz Wielki Łańcuch orderu.
Order jest nadawany poddanym brytyjskim (poza książętami krwi), gdy zwolni się jedno z 24 miejsc w kapitule, cudzoziemskim (tylko koronowanym głowom państwa, uznanym monarchom) przy drugiej lub trzeciej wizycie państwowej, i to nie zawsze. Nadanie orderu następuje z inicjatywy panującego, premier nie ma prawa ingerować w sprawy nadań.
Razem z pałacem Buckingham w Londynie i pałacem Holyrood w Edynburgu zamek w Windsor jest jedną z głównych oficjalnych rezydencji brytyjskich monarchów. Królowa Elżbieta II przyjmuje tu oficjalnych i prywatnych gości (i tak się składa, że akurat dnia 02/09/21 była na zamku obecna 😊 )
Zamek w Windsorze jest największym zamieszkiwanym zamkiem na świecie – ma 800 metrów długości i 19 baszt. Powierzchnia jego podłóg wynosi około 45 000 m²!
Po spędzeniu kilku godzin zwiedzając Windsor i wypatrując Jej Królewskiej Mości (dodam, że bezskutecznie, ale też niezbyt gorliwie! 😉) czas ruszać do Gloucester.
Katedra w Gloucester pw. św. Piotra oraz Nierozdzielnej Trójcy Świętej
Jej historia sięga VI wieku n.e. kiedy to w miejscu obecnej świątyni znajdował się ufundowany przez księcia Ostryka niewielki klasztor. W IX wieku osiedlili się w miasteczku ojcowie benedyktyni, którzy wybudowali tu pierwszy kościół. W drugiej połowie XI wieku ówczesny książę Normandii Wilhelm I Zdobywca (1028-1087) (znowu on!), polecił w miejscu klasztoru wznieść nową, monumentalną świątynię, która w XVI wieku została podniesiona do rangi katedry.
Dominującym elementem świątyni jest górująca nad okolicą majestatyczna blisko 68 metrowa wieża. W jej wnętrzu zaś warto zwrócić uwagę na część wschodnią, gdzie znajduje się prezbiterium, ołtarz główny, a za nim wybudowane w 1350 roku największe średniowieczne okno (ma ono 22 metry wysokości i 12m szerokości co możemy przełożyć dla porównania na rozmiary kortu tenisowego!).
Główną część witraża zajmuje Najświętsza Maryja Panna z Jezusem Chrystusem, którzy otoczeni są przez 12 apostołów. Rząd niżej przedstawia świętych oraz świętych męczenników, następny opatów Gloucester i biskupów lokalnych diecezji Worcester i Hereford. Najniżej zgodnie z niebiańską hierarchią przedstawione zostały herby rodowe reprezentujące rodzinę królewską oraz inne postaci związane z historią katedry.
Stąd udajemy się do kaplicy NMP (Lady's Chapel), która znajduje się bezpośrednio za prezbiterium. Powstała ona w XV w. Jak widać na poniższym zdjęciu ołtarz główny nie przetrwał "oświecenia" rewolucji anglikańskiej. Nadal jednak podziwiać możemy kunszt rzeźbiarski autora sklepienia.
Ponadto w katedrze znaleźć możemy XI wieczną ołowianą chrzcielnicę, pomnik księcia Osryka oraz insygnia koronacyjne królowej Elżbiety. Część północną i południową nawy głównej zdobią wspaniałe XVIII wieczne witraże.
Jeden z nich przedstawia koronację Henryka III - jedyną koronację króla Wielkiej Brytanii, która odbyła się poza Westminster Abbey (omawianej przez nas wcześniej TUTAJ). Koronacja Henryka III miała miejsce w 1216 r. Król miał wtedy zaledwie 9 lat.
W katedrze spoczywają takie osobistości jak zmarły w 1134 roku książę Normandii Robert II Krótkoudy (najstarszy syn znanego nam już Wilhelma I) czy zamordowany w 1327 roku król Edward II.
Z głównej części katedry przechodzimy do dawnego opactwa benedyktynów gdzie spośród wszystkich dotychczasowo odwiedzonych przeze mnie katedr możemy podziwiać moje ulubione, przepięknie zaprojektowane i wspaniale zachowane do naszych czasów krużganki. Niech zatem przemówią zdjęcia, chociaż nadal, uwierzcie mi na słowo, nie oddają one niestety nawet ułamka piękna tego miejsca, które koniecznie MUSICIE odwiedzić! 😁
W latach 1351-1377 powstają słynne krużganki, z przepięknymi wachlarzowymi sklepieniami i cudownie zdobionymi oknami. Dziś to jeden z najwcześniejszych zachowanych przykładów tego typu gotyckiej architektury.
Przebudowa całego opactwa zakończona została przez opata Froucester przed 1412 r.
Wschodnią część klasztoru zwieńcza tradycyjnie już - kapitularz. Skonstruowany przez opata Serlo, który przybył do Gloucester w okolicach roku Pańskiego 1080 z innego znanego klasztoru benedyktynów znajdującego się w Normandii, a położonego na malowniczej wysepce - Mont Saint-Michel. Tak jak przy okazji opisów w poprzednich relacjach - kapitularz służył modlitwie, zebraniom zakonnym, czytaniu i rozważaniu reguły św. Benedykta.
Dzisiaj, jak czytamy na stronie oficjalnej katedry - Chapter House służy jako miejsce organizacji wydarzeń kapituły katedralnej, w tym m.in. światowej sławy recitali muzycznych oraz jest dostępny, a jakże, na wynajem...
Piękna, majestatyczna i pełna historii. Kolejna z pereł architektury gotyku angielskiego. Zdecydowane "must-see" dla osób odwiedzających tą część Wielkiej Brytanii.
W następnej relacji odwiedzimy opactwo benedyktyńskie Great Malvern oraz katedrę w Worcester.
Pozdrawiam i do usłyszenia.
Laudetur Iesus Christus!
