RELACJA - Szlakiem angielskich katedr cz.15 - King's Chapel w Cambridge

Ostatnim przystankiem na tej części szlaku jest King's Chapel w Cambridge.

King’s College (pełna nazwa The King’s College of Our Lady and Saint Nicholas in Cambridge) - Kolegium Królewskie – jedno z kolegiów należących do University of Cambridge w Anglii.

12 lutego 1441 roku dziewiętnastoletni wówczas król Henryk VI wydał oficjalny dokument Letters patent, zatwierdzający założenie kolegium, po czym przez kolejne trzy lata wykupywał ziemię w centrum Cambridge pod jego budowę. Według początkowych planów miało ono mieć jednego provosta i dwunastu (tylu ile apostołów) uczniów. Kiedy rozpoczęto budowę Old Court, król zdecydował, iż w kolegium będzie 70 akademików, którzy przybywali tutaj na naukę z założonej przez niego wcześniej szkoły z internatem w Eton. Przez kolejne 400 lat na King’s College przyjmowani byli wyłącznie studenci z Eton.

King's College od strony zachodniej, fot. Jakub Janik.

Kaplica kolegialna jest przykładem stylu późnego gotyku angielskiego i uważana za symbol miasta Cambridge. Według zamierzeń króla Henryka VI kaplica miała nie mieć równej sobie w całej Anglii. Budowa trwała prawie sto lat, od 1446 do 1531, i przebiegała w trzech etapach.

King's College od strony zachodniej, fot. Jakub Janik.
King's College od strony zachodniej, fot. Jakub Janik.

Kamień węgielny pod kaplicę położył, 25 lipca 1446, sam król. W 1455 wybuchła wojna Dwóch Róż, kiedy to Edward York zakwestionował prawo Henryka VI do tronu. Przez kolejne 11 lat wojny domowej kontynuowano jednak budowę. W 1461 Henryka VI pojmano i osadzono w więzieniu, a prace wstrzymano. Króla zamordowano 21 maja 1471, a po jego śmierci budowę kaplicy znacznie spowolniono.

King's College od strony zachodniej, fot. Jakub Janik.
Główne wejście zachodnie, fot. Jakub Janik.

Drugi etap budowy nastąpił za panowania Ryszarda III.

Trzeci i ostatni etap kończący budowę miał miejsce za panowania Tudorów, Henryka VII i Henryka VIII. Za namową swojej matki, Małgorzaty Beaufort, Henry VII zdecydował o zakończeniu budowy kaplicy. Henryk VII zmarł w 1509, a budowę kontynuował jego syn, Henryk VIII. W roku jego śmierci, 1547, prawie 100 lat po położeniu kamienia węgielnego, kaplica była ukończona. Jest uznawana za prawdziwe „dzieło królów”.

Potężna późnogotycka budowla z jasnego piaskowca ma 88 m długości, 12 m szerokości oraz 24 m wysokości wewnątrz (a 29 m na zewnątrz). Jej architektura porywa finezyjnymi wieżyczkami. Każdy z kolejnych królów zostawił tu jakiś widoczny znak swej obecności. Ściany dekoruje szpaler królewskich herbów, podtrzymywanych przez smoki i charty.

Główne wejście zachodnie - zdobienia, fot. Jakub Janik.
Główne wejście zachodnie - zdobienia, fot. Jakub Janik.
Główne wejście zachodnie - zdobienia, fot. Jakub Janik.
Wejście północne, fot. Jakub Janik.
Wejście północne, fot. Jakub Janik.

Chart jest symbolem rodziny Beaufort (a także Lancashire i Tudor); smok natomiast jest znakiem rodowym Tudorów. Matką Henryka VII była Margaret Beaufort, hrabina Richmond, jego ojcem - Edmund z Tudorów. Margaret miała tylko 13 lat gdy urodziła Henryka; a jego ojciec Edmund zmarł jeszcze przed narodzinami syna. Margaret, która wychodziła za mąż ponownie trzykrotnie, ufundowała dwa kolejne kolegia w Cambridge - St John’s College and Christ’s College.

Wejście północne - zdobienia, fot. Jakub Janik.
Wejście południowe, fot. Jakub Janik.
Wejście południowe - zdobienia, fot. Jakub Janik.
Wejście zachodnie, główne okno zachodnie, fot. Jakub Janik.
Główne okno zachodnie, fot. Jakub Janik.
Główne okno zachodnie, fot. Jakub Janik.
Główne okno zachodnie, fot. Jakub Janik.
Nawa główna kaplicy, fot. Jakub Janik.

Henryk VIII z dynastii Tudorów zaznacza swoją obecność w wielu elementach wystroju, m.in. wcielił się w króla Salomona na jednym z wspaniałych witraży, a także pozostawił swoje inicjały, wyrzeźbione w potężnej drewnianej przegrodzie chórowej, wspierającej słynne organy kaplicy. Wśród ornamentów imponującej przegrody wypatrzeć można też inicjały jego drugiej żony Anny Boleyn, bo organy ufundowane przez króla w 1532-36 roku miały upamiętnić zawarcie z nią ślubu. Zakrawa to na wyjątkową perfidię, gdyż Henryka VIII znamy dobrze jako despotę i krwawego okrutnika, który miał sześć żon. Pozbywał się ich bez skrupułów, gdy kolejna kobieta budziła jego zainteresowanie i dwie z nich - Anna Boleyn i Katarzyna Howard skończyły na szafocie.

Organy, fot. Jakub Janik.
Organy, fot. Jakub Janik.
Chór w kierunku głównego ołtarza, fot. Jakub Janik.
Chór w kierunku głównego ołtarza, fot. Jakub Janik.

W kaplicy znajduje się największe na świecie sklepienie wachlarzowe i 26 dużych okien z witrażami (24 z nich pochodzą z XVI wieku).

Chór w kierunku wejścia zachodniego, fot. Jakub Janik.
Legendarne sklepienie kaplicy, fot. Jakub Janik.
Legendarne sklepienie kaplicy, fot. Jakub Janik.
Legendarne sklepienie kaplicy, fot. Jakub Janik.
Legendarne sklepienie kaplicy, fot. Jakub Janik.
Główne okno wschodnie oraz sklepienie kaplicy, fot. Jakub Janik.
Tablice informacyjne witraży, fot. Jakub Janik.
Tablice informacyjne witraży, fot. Jakub Janik.
Ołtarz główny i okno wschodnie, fot. Jakub Janik.
Witraże okna wschodniego, fot. Jakub Janik.
Witraże okna wschodniego, fot. Jakub Janik.
Witraże okna wschodniego, fot. Jakub Janik.

W ołtarzu głównym kaplicy uwagę przykuwa „Pokłon Trzech Króli" Rubensa, który artysta namalował w 1634 roku z przeznaczeniem dla klasztoru w Leuven w Belgii. Do kaplicy w Cambridge monumentalne dzieło trafiło w 1961 roku. Był to dar biznesmena i filantropa Alfreda Allnaffa, który kupił je dwa lata wcześniej na aukcji w Sotheby's za... bagatela (!) 275 tys. euro.

„Pokłon Trzech Króli" Rubensa, fot. Jakub Janik.
„Pokłon Trzech Króli" Rubensa, fot. Jakub Janik.
„Pokłon Trzech Króli" Rubensa, fot. Jakub Janik.

W kaplicy Założycieli znajdziemy tryptyk, którego sceną centralną jest Adoracja Magów, otoczona z lewej - sceną narodzin Jezusa, prawej - ucieczką św. Rodziny do Egiptu. Dzieło namalował anonimowy artysta z grupy tzw. "Masters of the Groote" z Antwerpu i datuje się je na okres pomiędzy 1510 a 1520 r.

W 1634 r. mistrz stolarski nazwiskiem Woodroffe wzniósł ekran we wschodniej części kaplicy, którego częścią główną było dzieło ‘Deposition’ włoskiego artysty Girolamo Siciolante da Sermoneta (ówcześnie błędnie przypisywane innemu artyście - Daniele de Volterra). Datuje się je na lata 1568 - 1572. Obecnie znajduje się ono w jednej z kaplic bocznych części zachodniej budynku.

Od 1918 roku w King's College Chapel odbywa się tradycyjny festiwal kolęd - Festival of Nine Lessons and Carols, rok rocznie transmitowany przez BBC podczas świąt Bożego Narodzenia.

W Cambridge kończę moją wycieczkę i tą część szlaku angielskich katedr.
W drodze powrotnej, po krótkim postoju w Preston i uczestnictwie w Mszy Św. Trydenckiej w ICKSP - Instytucie Chrystusa Króla, czas wracać dalej na północ - do naszej kochanej Cumbrii.

W następnych odcinkach postaram się przybliżyć katedry z południowej części Wyspy.

Pozdrawiam i do usłyszenia, bądź też zobaczenia!

Laudetur Iesus Christus!